Đảo Phú Quốc có lợi thế lớn là bờ biển dài với nhiều bãi biển đẹp; có núi rừng nguyên sinh với hệ sinh thái phong phú; thời tiết thuận lợi cho hành trình quanh năm. Trong tương lai, Phú Quốc hứa hẹn sẽ trở thành trung tâm nghỉ dưỡng sinh thái tầm cỡ thế giới. Phần 4, chúng tôi tiếp tục giới thiệu những địa điểm hành trình hấp dẫn.

Đảo Phú Quốc có lợi thế lớn là bờ biển dài với nhiều bãi biển đẹp; có núi rừng nguyên sinh với hệ sinh thái phong phú; thời tiết thuận lợi cho trải nghiệm quanh năm. Trong tương lai, Phú Quốc hứa hẹn sẽ trở thành trung tâm nghỉ dưỡng sinh thái tầm cỡ thế giới. Phần 4, chúng tôi tiếp tục giới thiệu những địa điểm hành trình hấp dẫn.

Hòn Thơm

Trong xanh trời nước Hòn Thơm. trải nghiệm Phú Quốc mà không đến Hòn Thơm coi như “mất nữa cuộc đời”. Hòn Thơm là một xã của huyện Phú Quốc được thành lập từ năm 2003. Hòn Thơm có tới 18 đảo lớn nhỏ, được ví von là ngọc của đảo ngọc .

Truyền thuyết kể lại, những hòn đảo nơi đây ngày xưa ít nhiều liên quan đến những cuộc trốn chạy và nuôi chí phục thù của chúa Nguyễn khi lưu lạc đến Phú Quốc  trong trận chiến với quan quân Tây Sơn.

Hòn Thơm hấp dẫn chính là nhờ những bãi cát trắng phau, bóng dừa soi yên bình uống dòng nước trong vắt nhìn thấu đáy thấy các đàn cá, tôm... bơi lội tung tăng. Đây cũng chính là địa điểm lý tưởng để khách thăm quan tham gia vào loại hình lặn biển ngắm san hô. Địa điểm mà chúng ta có thể tập trung là tại một hòn đảo hoang nằm cạnh hòn đá chồng, gần vớiHòn Móng Tay, Hòn Dưng, xa xa là Hòn Me Dút.

Phía Bắc đảo Phú Quốc là những ghềnh đá nhấp nhô, biển đánh vào tung bọt trắng xoá. Giữa đảo là những rặng dừa trải dài xa tít, chung quanh Hòn Thơm có nhiều hòn đảo rất đẹp, còn nguyên sơ thuận lợi cho việc chương trình , câu cá, lặn ngắm san hô, tắm biển.

Đến Hòn Thơm, Lữ khách sẽ cảm thấy thích thú khi tham quan các bãi san hô, đi bộ trên triền cát, nằm hóng mát dưới bóng dừa xanh nghe sóng biển vỗ về. Những ai thích mạo hiểm, thì có thể tham gia chinh phục các dốc đá ngoài ghềnh, hay tham gia câu mực cùng với ngư dân….Cách Hòn Thơm trên mười phút đi tàu, khách thăm quan có thể ghé thăm làng câu mực. Ở đó, cứ đêm xuống, những ngư dân lại tụ về câu mực… Cư dân trên các hòn đảo hầu hết làm nghề đánh bắt hải sản hoặc trồng cây ăn trái trên các sườn núi. Người dân địa phương ,họ sẵn sàng làm “hướng dẫn viên” cho khách xem câu mực, bắt những con nhum bò trên ghè đá và chế biến thành những món đặc sản.

Tùy sở thích của từng người có thể tham gia vào các trò chơi tắm biển, lặn ngắm san hô nhiều tầng nấc đẹp, mò bắt ốc biển nhiều hình thù, màu sắc không có tại những vùng biển khác, bắt nhum (còn gọi là nhím biển vì có lông xù như nhím trên rừng, thịt thơm và ngon, đang là món “lạ”). Cũng có người tham gia loại hình trekking làm chuyến cuốc bộ xuyên rừng để khám phá một ngách đẹp và hoang sơ khác của đảo hoang, giữa muôn trùng núi rừng và biển cả.

Nhà Tù Phú Quốc

Nằm ở địa phận xóm Cây Dừa, xã An Thới  thuộc khu vực cực nam đảo trải nghiệm Phú Quốc,  tỉnh Kiên Giang - Nhà tù Phú Quốc là trại giam tù binh trung tâm của miền Nam thời Mỹ - Ngụy.

Vốn là một trại giam do thực dân Pháp xây dựng để giam cầm những người Việt, năm 1967, chính quyền Sài Gòn xây dựng lại Nhà lao Cây Dừa hay còn gọi là Trại giam tù binh chiến tranh Phú Quốc, hay Trại giam tù binh cộng sản Phú Quốc trên diện tích khoảng 400ha. Đây là nơi giam giữ “cán binh cộng sản” lớn nhất miền Nam với hơn 32.000 tù binh từng bị giam giữ. Có lúc lên tới 40.000 nếu tính cả tù chính trị nhiều thời kỳ.

Nhà tù Phú Quốc có tất cả 12 khu được đánh số từ 1 đến 12, do 3 tiểu đoàn quân cảnh (7, 8, 12) canh giữ. Riêng khu 13, 14 được xây dựng thêm vào cuối năm 1972. Mỗi khu trại giam có thể chứa khoảng 3.000 tù nhân. Mỗi khu trại giam được chia làm nhiều phân khu, mỗi phân khu chứa được 950 tù binh, riêng phân khu B2 dành riêng để giam giữ các sĩ quan.

Bao quanh mỗi khu nhà lao là trùng trùng hàng rào kẽm gai 10 – 15 lớp ken cứng với hệ thống điện chiếu sáng dày đặc. Bên cạnh bộ máy cai ngục, lúc cao nhất tới bốn tiểu đoàn lính gác trang bị đầy đủ vũ khí và phương tiện cơ động, canh giữ, tuần tiễu ngày đêm. Ngoài biển thường xuyên có một hải đoàn hải quân tuần tiễu vòng ngoài…

Lực lượng canh giữ tù binh đông đến mức 2 người tù có 1 người lính trông giữ. Bộ máy đàn áp lên đến 4.000 người gồm cả hải, lục, không quân. Với bộ máy này, địch tin rằng không những đàn áp mà đánh bại bất cứ một lực lượng ngoại nhập nào tính liều mạng giải phóng tù binh nhà lao Cây Dừa.

Nhà tù Phú Quốc là một bằng chứng sống động ghi dấu tội ác vô cùng dã man của chế độ thực dân, đế quốc xâm lược, đồng thời nói lên tinh thần bất khuất đấu tranh kiên cường của các chiến sĩ cách mạng. Tù binh chiến tranh tại nhà tù Phú Quốc đã phải chịu những hình phạt, tra tấn rất dã man như đóng đinh vào tay, chân, đầu; đốt dây kẽm cháy đỏ đâm vào da thịt, đục răng, trùm bao bố chế nước sôi hoặc đổ lửa than, ném vào chảo nước sôi, thiêu sống, chôn sống... Song với ý chí kiên cường, dũng cảm mưu trí, anh em đã đối phó với chúng bằng nhiều hình thức đấu tranh từ thấp đến cao, phân hoá hàng, ngủ địch, diệt ác ôn, tổ chức vượt ngục...

Trại giam tù binh Phú Quốc được công nhận là Di tích Lịch sử cấp quốc gia năm 1993.

Khu di tích lịch sử nhà tù Phú Quốc ngày nay không rộng, nằm trên khu vực chính nhà lao cũ, có nhà trưng bày hiện vật xây hai tầng và khu trưng bày ngoài trời những hiện vật nguyên gốc và hầu như giữ nguyên vị trí.

Những năm qua, tỉnh Kiên Giang đã phục hồi, tôn tạo một số hạng mục công trình như: 5 nhà tiền chế gồm nhà giam, nhà ăn, nhà bếp và hai nhà canh giữ của giám thị; phục hồi đường ngầm vượt ngục, một đoạn hàng rào kẽm gai, chòi canh, chuồng cọp, đài tưởng niệm ở nghĩa địa tù binh và nhà trưng bày bổ sung di tích…

Mỗi năm khu di tích lịch sử nhà tù Phú Quốc đón hàng vạn lượt khách tới thăm. Họ là những tù nhân cũ trở về thăm lại nơi mình bị giam giữ trước đây; là những khách thăm quan mọi lứa tuổi ở khắp các miền đất nước, đặc biệt lớp trẻ khi đến với Phú Quốc chắc chắn sẽ tới thăm di tích này; là những vị khách nước ngoài. Còn học sinh của hòn đảo này thường đến đây để tìm hiểu về lịch sử của Phú Quốc và cuộc đấu tranh kiên cường, bất khuất của những chiến sĩ cách mạng.

Hang Dơi

Hang dơi, một điểm đến thú vị và mạo hiểm cho những người năng động ưa sự thách thức. Vượt qua quảng đường dài, Ngược dòng suối Tranh lên đến thượng nguồn là thác suối Tranh. Không hùng vĩ như Đam Ri, kiêu sa như Prenn, thác suối Tranh cũng đủ mê hoặc khách phương xa. Tiếp tục vượt qua những mỏm đá cheo leo, hiểm trở chúng ta đến với hang Dơi.

Hang núi âm u, tĩnh mịch. Mỗi bước chân dù là rón rén cũng đủ khuấy động các cư dân của vương quốc của loài dơi đang say giấc. Đôi khi, những tiếng động cố ý như vỗ tay hay vô tình do trượt chân khiến cho hàng hà sa số những sinh vật bé nhỏ bay nhanh như chớp kéo ùn ùn về phía miệng hang và thoát ra ngoài, chỉ trong chốc lát không thấy một chấm đen nào nữa.

Theo lời những bô lão đã sinh sống lâu năm tại đây, trong hang núi có nhiều loài trăn, rắn quý mà tuổi của chúng có khi lên đến hàng chục năm. Nguồn thực phẩm chính của chúng là dơi, tuy nhiên điều đó cũng không khiến những chú dơi phải chịu rời tổ đi nơi khác. Dù có bay đi kiếm ăn bao xa chúng cũng quay về Hang Dơi để trú ngụ.

Dinh Cậu

Dinh Cậu còn có tên gọi là Miếu thờ Long Vương. Miếu thờ này được đặt trong một khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp, kỳ thú được tạo nên từ ghềnh đá và biển, liên quan với đạo thờ Mẫu. Điều này chứng tỏ từ khi mở đất người Việt đã đặt chân lên Phú Quốc và đặt nền móng cho văn hóa Việt bén rễ ở vùng đảo xa này. Dinh Cậu liên quan mật thiết với tục thờ Bà Cậu, tức tục thờ Bà Thủy và Cậu Tai, con trai út cưng của bà. Nếu ở miền Quảng Nam- Đà Nẵng có tục thờ “Cậu Tài”( tài vật, tài sản…), thì trong tiến trình “Nam tiến” khai hoang người ta gọi chệch đi là “Cậu Tai”(tai hoạ, tai nạn…), một đối tượng khách quan mà mình chưa nhận thức hết, chưa chinh phục được. Từ chữ “Tài” đến chữ “Tai”, cho thấy bước phát triển mới về chủ nghĩa duy vật mộc mạc trong tư duy của nhân dân lao động khai hoang xưa.

Thiên nhiên đã tạo nên những múi đá kỳ lạ để người dân nơi đây dựng lên Dinh Cậu, hương khói quanh năm.

Mũi đá Dinh Cậu cuốn hút Lữ khách không chỉ bởi vẻ kỳ thú do thiên nhiên ban tặng, mà còn vì sự huyền bí, linh thiêng qua những truyền thuyết xa xưa.

Chuyện kể rằng người dân Phú Quốc sống bằng nghề chài lưới, nhiều ngư dân ra khơi gặp sóng dữ đã mãi mãi không về. Đột nhiên một mõm đá dần dần nổi lên nơi cửa biển, người dân cho rằng đây là điềm tốt nên đến đây thờ cúng và quả nhiên chuyến đi gặp được sóng êm biển lặng. Tin lành đồn xa, dần dần hình thành nên tục thờ cúng tại mỏm đá này và đặt tên là DINH CẬU.

Dinh Cậu ra đời vào khoảng thế kỷ XVII, nằm cách thị trấn Dương Đông 200m về phía tây. Từ bãi cát trắng xóa leo lên 29 bậc đá là đến miếu thờ. Uy nghi trên nóc dinh là hình ảnh “lưỡng long tranh châu”. Bên trong chánh điện thờ Chúa Ngọc nương nương và tượng thờ hai “Cậu” – những cao nhân bảo vệ ngư dân vùng biển đảo. Đứng trên Miếu Dinh Cậu đưa mắt xa nhìn bao quát được cả chợ Dương Đông. Trên đường lên Dinh ta gặp Miếu Thổ Thần nhỏ và một hàng rào bằng bê tông rất vững chãi bao quanh Dinh. Sân được láng bằng xi măng có đặt bàn thờ Ông Thiên. Bên hành lang di tích là hàng cột đúc bằng xi măng với những câu liễn đắp nổi bằng chữ Hán như: “Tọa đại thạch đầu quy danh hiển” (Dinh Cậu nổi tiếng tọa lạc ở đầu của mõm đá giống con rùa). “Vạn cổ anh linh thông tứ hải” (Từ xưa anh linh của Dinh Cậu đã vang khắp bốn biển). “Chấn phong bình lượng bảo lương dân” (Dinh Cậu như tấm bình phong bảo vệ dân lành). “Phong điếu vũ thuận dân an lạc” (Nhờ ơn cậu mà mưa thuận gió hòa dân cư an lạc). Cửa chính được làm bằng gỗ trên vòm cửa có ghi ba chữ Thạch Sơn Điện. Ngày xây dựng 14/7/1937 ngày trùng tu 14/7/1997.

Trước mỗi chuyến ra khơi hay vào dịp lễ tết, người dân đảo lại đến thắp nhang cầu mong cho những chuyến đi biển được bình an. Hàng năm vào ngày 15, 16-10 âm lịch, nhân dân mở hội lớn, có rất đông người tham dự.
Nằm ở cửa Sông Dương Đông, Dinh Cậu được ví như biểu tượng của Phú Quốc nơi biển, cát, nắng và đá hoà trộn với nhau thành một khung cảnh hữu tình. Nơi đây không chỉ là một cảnh vật đẹp, có hình thù kỳ thú mà còn là nơi đất thánh linh thiêng, cổ kính. Những bậc thang lãng mạn đưa bạn lên đỉnh để cảm nhận được làn gió biển dịu dàng, ngắm nhìn mặt trời lặn qua các tảng đá bị ăn mòn và thưởng thức cảnh thanh bình của dòng sông Dương Đông.

Tọa lạc trên một ghềnh đá vươn ra biển, Dinh Cậu luôn sừng sững, hiên ngang trước sóng to gió lớn nhưng lại trở nên huyền diệu, lung linh. Phía trước Dinh Cậu là cửa Dương Đông, nơi có ghềnh đá dài với những mỏm đá nổi lô nhô. Khi những đợt gió mùa thổi về, hàng ngàn ngọn sóng trắng xoá đổ vào cửa sông dào dạt. Liền kề Dinh Cậu là bãi Dương Đông với bờ biển cát vàng, nước xanh, rực nắng (còn gọi là bãi tắm Dinh Cậu).

Dinh Cậu hiện là điểm đến của khách thăm quan với hàng trăm ngàn lượt người mỗi năm. Lên Dinh lắng nghe tiếng sóng rì rào mang đậm vị mặn mà của biển và trải lòng với thiên nhiên là điều thú vị rất riêng mà chỉ nơi này mới có

Chợ Dương Đông

Chợ Dương Đông nằm bên bờ sông Dương Đông, ở trung tâm thị trấn Dương Đông, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, là ngôi chợ lớn nhất trên đảo. Chợ họp từ sáng sớm, luôn tấp nập người mua kẻ bán, trên bến dưới thuyền. Hàng hoá không thiếu thứ gì, nhưng phong phú nhất vẫn là các mặt hàng hải sản tươi và khô. Đặc biệt, hải sản tươi trong chợ lúc nào cũng tươi rói vừa được đánh bắt từ biển về do các tàu đánh cá cung cấp. Nếu mua với số lượng lớn, các chủ sạp sẵn sàng đóng thùng, chở ra đến tận sân bay hay bến tàu giao cho khách. Ngoài ra, chợ còn có khu bán hàng lưu niệm nằm san sát nhau, dọc theo trục đường cặp bến tàu. Khu vực này, chỉ họp chợ vào lúc khoảng 5 giờ chiều và tan ngay khi trời tối. khách thăm quan trước khi lên tàu rời đảo có thể ghé qua để mua vài món quà lưu niệm.

Chợ Dương Đông còn là nơi tập trung bán các món ăn đặc sản của Phú Quốc vào buổi sáng. Các món ăn này không thể tìm thấy tại các nhà hàng khác trên đảo. Lữ khách có thể thưởng thức các món ăn tuyệt vời như: trứng sam, bún nhăm, bánh canh bột lọc, cháo chả cá... Chả cá Phú Quốc là đặc sản độc đáo - chiên tại chỗ. Cứ nhìn chảo dầu sôi ùng ục, những miếng chả đường kính khoảng 20 cm từ từ vàng rộm đã thấy ngon mắt rồi. Nhưng còn hơn khi nó toả mùi thơm - mùi đặc trưng của cá biển - khiến bụng dạ nôn nao. Đi chợ Dương Đông mà không thưởng thức bánh tét mật cật sẽ rất thiếu sót. Bánh tét mật cật có ba người bán ngay hai bên cửa chợ, đều là những cụ già cao tuổi. Mật cật là loại cây lá xoè như lá cọ, mọc đầy trên dãy núi Hàm Ninh. Thông thường, người ta dùng lá mật cật để chằm nón lá. Nhưng với ba bà cụ này, lá mật cật được dùng để gói bánh tét thay lá chuối "truyền thống". Bánh tét mật cật làm từ nếp, sau khi "vuốt" sạch, để ráo, nếp nhuộm màu bằng nước cốt lá bồ ngót. Đậu xanh nấu nhừ cùng dây thịt mỡ làm nhân. Bánh tét nấu chín vừa bùi vị nếp, vừa ngọt hương đậu xanh, vừa thơm béo thịt mỡ lại có tính giải nhiệt, ngừa và trị được mụn nhọt nhờ nước cốt lá bồ ngót.

Dân cư tập trung hai bên bờ sông Dương Đông gần chợ, họ chủ yếu sống bằng nghề biển, cho nên thường thấy rất nhiều tàu cá neo đậu dọc theo hai bờ sông. Càng đi xa chợ Dương Đông, nhà cửa cũng bắt đầu thưa thớt dần, nhường chỗ cho những cơ sở tiểu thủ công nghiệp như đóng mới và sửa chữa tàu thuyền, máy móc nhà thùng nước mắm, buôn bán vật liệu xây dựng,… và cây cối mọc hai bên bờ sông cũng xuất hiện càng lúc càng nhiều hơn. Phong cảnh thiên nhiên tăng dần vẽ hoang sơ với dáng núi sừng sửng in bóng xuống mặt nước trong xanh.